Seçimle yatıp, seçimle kalkıyoruz.
Seçimlere odaklanıp çok önemli pek çok konuyu göz ardı ediyoruz.
Örneğin dünün dünyasında en büyük zenginlik kaynağı iyi eğitimli insan gücüydü. Diploma aşkı yüzünden biz bunu dibe vurdurduk. Bugünün dünyasında ise ilk sırada yetenek, yaratıcılık, liderlik var ama onları da sınav odaklı eğitimle adeta öldürüyoruz.
Sonsuz seçeneğin sorgulandığı günümüzde çocuklarımızın yeteneklerini 4, 5 seçenekli testlerle köreltmekle kalmayıp yok ediyoruz…
Çok bilinen ve tartışılan bu konuda yapılan bir araştırmada çok önemli sonuçlar öne çıkmış! Dünya genelinde yapılan bir araştırmanın ülke bazında yapılan değerlendirmesine göre şirketlerin yüzde 72’si en büyük zorluğun yetenek kıtlığı olduğunu düşünüyor.
Hemen her alanda yaptığı işi alıp zirveye taşıyacak lider eksikliği de araştırmanın öne çıkan önemli detaylarından biri…
Bu yönde neler yapılması gerektiğine geçmeden önce isterseniz gelin bu yöndeki paylaşıma bir göz atalım:
İnsan kaynağı?
Türkiye İnsan Yönetimi Derneği (PERYÖN), dünya çapında 660.000’den fazla insan yönetimi profesyonelini temsil eden Dünya İnsan Yönetimi Dernekleri Federasyonu (WFPMA) ile
Boston Consulting Group (BCG) iş birliğiyle gerçekleştirilen ve EAPM tarafından desteklenen ‘İnsan Avantajı Yaratmak Araştırması 2023’ün Türkiye raporunu yayınladı.
Türkiye verileri PERYÖN’ün iş birliğiyle derlenen rapor, Türkiye’deki insan kaynağı ve iş kaynaklı zorlukların globaldekinden çok da farklı olmadığını ancak önceliklerin değişkenlik gösterdiğini ortaya koyuyor.
Globalde araştırmaya katılanların yüzde 72’si en büyük zorluğun yetenek kıtlığı olduğunu belirtirken, Türkiye’de bu oran yüzde 54.
Liderlik boşluğu
‘İnsan kaynağı kökenli’ zorluklar sorulduğunda ise global ve Türkiye raporundaki sıralamalar paralel ilerliyor.
Globalde ve Türkiye’de yetenek kıtlığı birinci sırada yer alıyor. Liderlik boşluğu ve tutumlar globalde yüzde 60, Türkiye’de yüzde 46 ile ikinci sırada!
Neler yapılabilir?
İnsan ve iş odaklı eğitimin yani liyakatin önemi her zaman olduğu gibi bir kez daha hissedilir hale geldi. Araştırmanın ortaya koyduğu en önemli ayrıntı ise “yetenek kıtlığı!”
Bu noktada sorulması gereken asıl soru gençlerin yeteneği mi azalıyor yoksa yetenekleri mi köreltiliyor?
Diğer ülkelerdeki durum ne bilmiyoruz ama ülkemiz için şunu net olarak söyleyebiliriz:
Sınav odaklı eğitim sisteminin yetenekleri körelttiği kesin. Yine aynı şekilde liyakatin yeterince ciddiye alınmaması da lider sıkıntısı çekilmesinin en önemli nedenlerinden biri.
Liderler siparişle ya da tepeden inme gelmez, mücadeleyle gelir. Aksi olduğunda da bu mücadele sekteye uğrar. Bugünün dünyasında lider sıkıntısının yaşanmasının gerekçeleri arasında en öne çıkan bu.
Bilişim Çağı ile birlikte kurulan yeni bir dünya düzeni bile eskidi. Yapay Zekâ Çağı her şeyi bir kez daha sil baştan değiştiriyor.
Bu hıza ayak uyduramayanlar ise sapır sapır dökülüyor. Eski alışkanlıklar, eski düzen ve eski eğitim anlayışıyla Yapay Zekâ Çağını anlamak, yakalamak, özümsemek ve ondan yararlanmak ise en zor olanı…
Sınavlar…
Sınavların böylesine önemli yan etkileri varken neden hâlâ onlardan vazgeçmiyoruz?
Örneğin LGS, YKS, KPSS ve daha nicelerinden. Bu sınavlar öğrenci ya da mezunlarından kaçını sevindiriyor, kaçına ne kazandırıyor, kaçını köreltiyor, kaçını hayata küstürüyor?
Daha da önemlisi ne kadar adil, ne kadar seçici, ne kadar yönlendirici, ne kadar geliştirici ya da köreltici?..
Bu konuda da yeni açılımlar şart ama nedense hiç kimse ezber bozmak istemiyor!..
Pek çok konuda cesur adımlar atılırken eğitimde neden bu kadar ürkeğiz anlamak mümkün değil!.. Bütün bunları şimdi değil de ne zaman sorgulayacağız?..
Özetin özeti: Yapacak çok iş var hem de çok!..